Skróty i definicje
(update 2024-04-21)
1 A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
B
Bitcoin
1️⃣ Elektroniczny System Pieniężny Typu Peer-to-Peer (określenie z manifestu Satoshi Nakamoto).
2️⃣ innowacyjna sieć płatności i nowy rodzaj pieniądza (https://bitcoin.org/pl/).
3️⃣ kryptowaluta (pierwsza, w powszechnym użyciu).
D
DAO – Decentralized Autonomous Organization – Zdecentralizowana Autonomiczna Organizacja – rozbudowany kod programistyczny posiadający cechy smart kontraktu, rozszerzający go o duży zakres samodzielności. Najczęściej DAO jest wdrażany jako szereg smart kontraktów powiązanych ze sobą wspólną domeną działań i dzielącymi się swoim interfejsem API. W odróżnieniu od smart kontraktów, które są odzwierciedleniem transakcyjnej relacji między stronami umowy, rolą DAO może być autonomiczne zarządzanie aktywami, podejmowanie decyzji i aktywna interakcja z otoczeniem (stronami umów, siecią, światem zewnętrznym etc.) jako strona/osoba.
decentralizacja – oznacza, że nie ma centralnego organu sprawującego kontrolę nad systemem. Zamiast tego kontrola nad systemem jest rozdzielona pomiędzy uczestników. Systemy zdecentralizowane mają na celu uniknięcie nadużyć władzy przez organy centralne, ale wiążą się one z dodatkowymi kosztami dla uczestników, w tym koniecznością samodzielnego przejęcia przez uczestników niektórych obowiązków (odpowiedzialności).
dowód autorytetu – patrz proof-of-authority (PoA)
dowód wykonania pracy – patrz proof-of-work (PoW)
E
EMI – e–money institution, Electronic Money Institution – instytucja pieniądza elektronicznego. Np. Revolut, WorldRemit. Klienci są chronienie przez FCA
ERC-20 – (Ethereum Request for Comments 20) standard tokenowy pozwalający na wymianę tokenów na blockchain Ethereum. Tokeny te mają właściwość, która sprawia, że każdy token jest dokładnie taki sam (pod względem typu i wartości) jak inny token.
https://ethereum.org/en/developers/docs/standards/tokens/erc-20/
F
FCA – Financial Conduct Authority – regulator dla instytucji pieniądza elektronicznego (e–money institutions – EMI).
FinTech – Financial Technology (technologia finansowa) – startupy technologiczne działające w sferze finansów.
FSCE – Financial Services Competition Scheme – ochrona pieniędzy (klientów, konsumentów, firm) przez banki w Wielkiej Brytanii. www.fscs.org.uk
M
MD5 – Message Digest 5 – popularna kryptograficzna funkcja skrótu opracowana przez Ronalda Rivesta („R” w RSA), która służy do tworzenia skrótu wiadomości dla podpisów cyfrowych.
N
NFTs – non-fungible tokens (niewymienialne tokeny) – tokeny, których możemy użyć do reprezentowania własności (w znaczeniu bycia właścicielem) unikalnych przedmiotów. Pozwalają nam tokenizować takie rzeczy jak sztuka, kolekcje, a nawet nieruchomości. Mogą mieć tylko jednego oficjalnego właściciela na raz i są zabezpieczone przez blockchain – nikt nie może modyfikować rejestru własności ani kopiować/wklejać nowego NFT.
Na blockchain Ethereum NFTs opisują standardy ERC-721 (standard dla niewymienialnych tokenów) i ERC-1155 (jeden standard dla wymienialnych i niewymienialnych tokenów). Wymienialne tokeny opisuje standard ERC-20.
P
P2P – peer-to–peer (P2P) (osoba do osoby) – model komunikacji w sieci komputerowej, w której zadania rozdzielone są pomiędzy równe sobie pod względem uprawnień osoby (węzły). Członkowie sieci P2P współdziałają bezpośrednio miedzy sobą bez pośrednictwa centralnego serwera. Peer, ang. człowiek równy rangą.
proof-of-work (PoW) – dowód pracy
S
SHA – Secure Hash Algorithms – rodzina popularnych kryptograficznych algorytmów haszujących (SHA-0, SHA-1, SHA-2, SHA-3) wykorzystywanych do tworzenia podpisów cyfrowych.
SSL – Secure Sockets Layer – protokół kryptograficzny obecnie przestarzały, sprawdź TLS – Transport Layer Security.
SSO – Single Sign-On – platforma pośrednicząca, która działa jako ujednolicona platforma do jednorazowego logowania (autentykacji) i dająca dostęp do wszystkich platform, projektów, sklepów, stron WWW itd. w danym ekosystemie. Np. 2access.
Darmowa rejestracja w XERA: **
https://xera.kryptochemik.pl/ * |
staking – udział w systemie proof-of-stake (PoS), poprzez umieszczenia tam swoich tokenów, tak aby służyły jako walidator łańcucha bloków i otrzymywały nagrody.
Staking kryptowalut polega na „zablokowaniu” części kryptowaluty na pewien czas jako sposób na wkład w sieć blockchain. W zamian obstawiający mogą zdobywać nagrody, zazwyczaj w postaci dodatkowych monet lub żetonów (definicja z Pierwszego Światowego Zjazdu Safir w Dubaju 2021).
T
TLS – Transport Layer Security – protokół kryptograficzny zaprojektowany w celu zapewnienia bezpieczeństwa komunikacji w sieci komputerowej. Następca obecnie przestarzałego protokołu SSL – Secure Sockets Layer.
Tokenizacja – proces przekształcania czegoś, co ma wewnętrzną wartość, w system monetarny, który może być używany w aplikacji blockchain.
TVL – Total Value Locked – reprezentuje liczbę aktywów, które są obecnie stejkowane (staked) w określonym protokole.